-
1 салу
1.класть; положить2. 3.строить; прокладывать4. 5.показать; направить; наладить6.жолға салу — показать дорогу, направить но дороге
воздвигнуть; соорудить7.ескерткіш салу — воздвигнуть, соорудить памятник
обложить; опустить; охотиться8. 9.слушать; внимать10. 11.двинуть; хватить12.петь; резвиться13. 14.помечать, метить -
2 салу
I1. legen; werfen2. bauen (Haus)тәртипкә салу in Ordnung f. bringen; ordnenналог салу Steuern f. / pl. vorschreibenхат салу einen Brief m. schickenкүз салу ein Auge n. (auf etwas) werfen————————II. ablegen (Mantel, Schuhe)————————III. Schlagloch m. -
3 отправить
-
4 накатать
-
5 подложить
-
6 выслать
-
7 прислать
сов.(кого-что, чего) җибәрү, җибәреп кую; салу -
8 ачык
1. прил.1) откры́тый, раскры́тый, распа́хнутыйачык ишек — откры́тая дверь
ачык китап — раскры́тая кни́га
ачык тәрәзә — распа́хнутое окно́
ачык космоска чыгу — вы́йти в откры́тый ко́смос
ачык якалы күлмәк — руба́шка с откры́тым во́ротом
ачык иҗек — откры́тый слог
2) о́тпертый, неза́пертый (замок, амбар)3) обнажённый, го́лый, оголённый, откры́тыйачык тән — обнажённое те́ло
ачык дала — откры́тая (го́лая) степь
4) я́сный, све́тлый, пого́жий, я́ркий; чи́стыйачык күк йөзе — чи́стое не́бо
көн бик ачык — пого́да о́чень я́сная
5) све́тлый, я́ркий (цвет, тон, оттенок); све́тло-, я́рко-ачык төсләр — я́ркие цвета́
ачык зәңгәр — я́рко-си́ний; све́тло-си́ний
ачык кызыл — я́рко-кра́сный
ачык яшел буяу — све́тло-зелёная кра́ска
6) перен. я́сный, чёткий ( план чего); откры́тый, я́вный, определённый (намёк, подтекст); очеви́дный ( факт)ачык гайбәт — я́вная клевета́ (ложь)
дуслыкның ачык дәлиле — очеви́дное свиде́тельство дру́жбы
ачык фикер үткәрү — провести́ чёткую мысль
тәкъдимегез ачык түгел — ва́ше предложе́ние не совсе́м я́сно
7) перен. вня́тный, вразуми́тельный, прямо́й, конкре́тный, чёткий, отчётливый ( ответ); членоразде́льныйачык аңлатма — вразуми́тельное объясне́ние
ачык сөйләм — членоразде́льная речь
имзасы ачык түгел — по́дпись неразбо́рчивая
9) перен. приве́тливый, раду́шный, доброду́шный ( человек)ачык йөз — приве́тливое лицо́
10) перен. зво́нкий, отчётливый ( голос)11) гла́сный, откры́тый; свобо́дныйачык тәнкыйть — гла́сная кри́тика
ачык суд — откры́тый суд
ачык тавыш бирү юлы белән — путём откры́того голосова́ния
ачык сайлаулар — откры́тые вы́боры
12) публи́чный, откры́тый (о лекциях, защите диссертации)•- ачык ара- ачык җир
- ачык урын
- ачык итеп
- ачык рәвештә
- ачык серкәләнүчеләр
- ачык сизелү
- ачык беленү
- ачык күренү
- ачык су
- ачык түгел
- ачык фикерле
- ачык карашлы
- ачык хат
- ачык һава
- ачык һавага
- ачык һавада••ачык авызлылык — ротозе́йство
ачык йөзле (чырайлы) — см. ачык 1. 10)
ачык күзле — проница́тельный, зо́ркий, яснови́дящий; прозорли́вый книжн.
ачык күзлелек — проница́тельность, зо́ркость; прозорли́вость книжн.
ачык күңелле — открове́нный, и́скренний, чистосерде́чный, прямоду́шный, откры́тый; откры́тая душа́; душа́ нараспа́шку ( у кого)
ачык күңеллелек — открове́нность, и́скренность, чистосерде́чие, чистосерде́чность, прямоду́шие
- ачык авызлыачык чырай (йөз) белән — см. ачык 2. 5)
- ачык йөз
- ачык чырай
- ачык та тишек 2. нареч.1) откры́то, откры́тым; раскры́тым; распа́хнутыммәсьәләне ачык калдыру — оставля́ть вопро́с откры́тым
2) перен. я́сно, чётко, то́чно (определить задачи, наметить план действий)3) перен. вня́тно, вразуми́тельно, пря́мо, конкре́тно ( отвечать на вопросы); членоразде́льно (объяснять, говорить)4) чётко, разбо́рчиво (писать, подписать)5) перен. приве́тливо, раду́шно, доброду́шно (поздороваться с кем, встречать гостей)6) перен. зво́нко, отчётливотавышы ачык ишетелә — го́лос его́ слы́шится отчётливо
7) гла́сно (разбирать конфликт, поощрять кого); откры́то, в откры́тую (высказать своё мнение, критиковать кого, что)3. в знач. сущ.; в косв. ф.1) см. ачыклык 1)-15)ачыкка чыгыйк — вы́йдем на просве́т (откры́тое ме́сто)
аран ачыгына киртә салу — заложи́ть же́рдью прохо́д (вход) в заго́н
2)а) см. ачык һаваб) ачыкка см. ачык һавагав) ачыкта см. ачык һавада -
9 бит
I сущ.1) лицо́ ( человека) || лицево́йбиткә чибәр — краси́вый на лицо́
битне куллар белән каплау — закры́ть лицо́ рука́ми
башның бит өлеше — лицева́я часть головы́
2) щека́ || щёчный уң бит пра́вая щека́бит мускулы — щёчный му́скул
алсу бит — а́лые (ро́зовые) щёки
3) разг.а) лицо́, цифербла́т ( о часах)сәгатьнең битен миңа каратып куйчы — поста́вь, пожа́луйста, часы́ лицо́м ко мне
б) о пере́дней (лицево́й) стороне́ (чего-л.)тау бите — склон горы́
урман бите — опу́шка ле́са
•- бит очы
- бит кызыллану
- бит кызыллыгы
- бит сабыны
- бит сөлгесе••бит ерту — стыди́ться
бит пешү — красне́ть от стыда́
битен юмаган — бессты́жий, бессо́вестный, беззасте́нчивый (букв. не вы́мывший лица́)
битеннән кан тама — пы́шет здоро́вьем (букв. с лица́ его́ ка́пает кровь)
биткә бәрү (биткә бәреп әйтү) — (брани́ть, хвали́ть) пря́мо в глаза́, откры́то
биткә кара ягу (биткә кызыллык китерү) — опоро́чить ( кого), навлека́ть (кому-л.) бесче́стье, опозо́рить
биткә олтан капланган булу (биткә ыштыр капланган булу) — быть бессты́жим, бессо́вестным, беззасте́нчивым
II сущ.битеннән кан качкан — нет лица́ (на ком-л.) (о резком изменении внешнего облика: (бледность, худоба), вызванном сильным потрясением, болезнью, волнением)
1) страни́ца (книги, тетради и т. п.)журнал битләре — страни́цы журна́ла
өч йөз битле китап — кни́га в три́ста страни́ц
2) листбер бит кәгазь — (один) лист бума́ги
ике бит хат — письмо́ на двух листа́х
3) перен. страни́ца, эта́п, пери́од (чего-л.)тарих битләре — страни́цы исто́рии
•III частицаведь, же, одна́ко ж, впро́чеммин бит берни дә әйтмәдем — я ведь ничего́ не сказа́л
ул турыда син миңа язмадың бит — ты же мне об э́том не писа́л
адәм баласының язмышы катлаулы бит — сложна́ же судьба́ челове́ческая
-
10 подбросить
-
11 подбросить
сов.1) ( кого-что) (вверх) чөю, чөеп җибәрү, югары чөю, югары ыргыту; подо что-л. [астына] ташлау, [астына] ыргыту2) (что, чего) өстәп салу (җибәрү), өсти төшү, өстәү3) (кого-что, чего) разг. җибәрү, өстәмә рәвештә җибәрү4) ( кого-что) (тайком подложить) ташлап (калдырып) китү, китереп ташлау ( яшертен рәвештә)5) ( кого-что), прост. утыртып бару, илтеп кую (ташлау)подбросить (кого-л.) до станции — кемне да булса станциягә хәтле утыртып бару
-
12 подкинуть
сов.2) (что, чего) өстәп салу, өсти төшү, өстәү3) (кого-что, чего), разг. җибәрү, өстәмә рәвештә җибәрү4) ( кого-что) ташлау, ташлап китү, [яшертен рәвештә] калдырып китү -
13 послать
сов.1) (кого-что) (направить куда-л.) җибәрү2) ( кого-что) җибәрү, салу3) (что) (бросить, направить) юнәлтү• -
14 меморандум
меморандум (1. саудада: қайсыбір мәселе туралы хабарламадан тұратын еске салу хаты, жазбасы, 2. қайсыбір мәселе жөніндегі баяндау хат, жазба, қызмет бабындағы анықтама 3. сақтандыруда: полистерде сақтандырылмайтын қауіптердің тізбесі) -
15 залог ипотечный
ипотекалық кепілзат (1. несиені қамтамасыз ету үшін кепілге бағалы қағаздар салу, 2. кеме иесінің несиені қамтамасыз ету үшін кемені кепілге салып, банкіден несие алуына мүмкіндік беретін ипотека туралы хат) -
16 меморандум
меморандум (1. саудада: қайсыбір мәселе туралы хабарламадан тұратын еске салу хаты, жазбасы, 2. қайсыбір мәселе жөніндегі баяндау хат, жазба, қызмет бабындағы анықтама 3. сақтандыруда: полистерде сақтандырылмайтын қауіптердің тізбесі) -
17 enclose
v.1) хатқалтаға салу2) қоршалау, көмкеру, әдіптеу3) келісу, шек қою
См. также в других словарях:
тас — I Тас барақ. Тастан қалап, араларын лаймен байланыстырып жасалған барақ (үй). Құтлық қаған Бөрілі таудың отын суы мол, күнқақты қойнауының бірінен т а с б а р а қ салдырып, қаған ордасы мен өзінің қосшыларын, қызметшілерін сонда қоныстандырған… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
эч — и. 1. Кеше һәм хайван гәүдәсенең бавыр, ашказаны, эчәгеләр һәм талак урнашкан өлеше. Корсак. Ашказаны, эчәгеләр 2. Нәрсә белән дә булса капланып, тирәләп алынган урын; киресе: тыш 3. Нәр. б. эченә салган яки салу өчен әзерләнгән әйбер (бәлеш эче) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аркылы — I. 1. рәв. Нәр. б. иңе, киңлеге буенча; буйны иңгә кисеп үтә торган юнәлештә 2. с. Буйны иңгә кисеп үтә торган юнәлештә беркетелгән, куелган, эшләнгән. и. Иң, киңлек аркылысы буена тиң. АРКЫЛЫ БАЛТА – Балта эшендә ырмау ясау өчен кулл. тор. корал … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җавап — 1. Бирелгән сорау буенча нәр. б. аңлату, раслау яки кире кагу тәртибендә әйтелгән сүз. Дәрестә куелган сорау яки бирем буенча укучының укытучы һәм класс алдында сөйләве 2. Үзеңнең барлыгыңны, кайда булуыңны һ. б. белдерү өчен аваз салу, эндәшү 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
конверт — 1. Хат, документ һ. б. ш. салу өчен кәгазьдән гадәттә дүрт почмаклап эшләнгән пакет 2. Күкрәк баласын төрү өчен пакет форм. тегелгән одеялның бер төре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәбәр — 1. Белдерү, таныштыру өчен язылган, әйтелгән, сөйләнгән сүз, белешмә. Кем. б. тарафыннан тапшырылган, җиткерелгән, язылган белешмә 2. Мәкалә, заметка, информация, корреспонденция (газетада, журналда) 3. күч. Дөреслеге ачыкланмаган сүз, имеш мимеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
конвертте — ет. Конвертке салу. Осындай бір хат жаздым ақ қағазға, Қылғаны жөн болады ақылы азға. К о н в е р т т е п, иісті майлап, қызыл қағаз, Баладан жіберуге сұлу назға (М. Сералин: XX ғ. бас. қаз. ақ. шығ., 153 ) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі